«Ο Γιώργος Γουναρόπουλος και η ποιητική του Συμβολισμού. Ζωγραφική 1912 - 1976»

Εικαστική έκθεση στο Ίδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη

Αποτυπώνοντας την εσωτερική ανάγκη του εικαστικού Γιώργου Γουναρόπουλου (1889 - 1977) για τη διατύπωση μιας νέας ζωγραφικής άποψης, η έκθεση «Ο Γιώργος Γουναρόπουλος και η ποιητική του Συμβολισμού. Ζωγραφική 1912 - 1976» εγκαινιάζεται στο Ίδρυμα Β. Μ. Θεοχαράκη, σήμερα, Τετάρτη 9 Μαρτίου, στις 8 το βράδυ.

«Σκοπός μου είναι η λύτρωση του ανθρώπου»

Σε επιμέλεια του διευθυντή εικαστικού προγράμματος του Ιδρύματος, Τάκη Μαυρωτά, η έκθεση περιλαμβάνει περισσότερα από 80 αντιπροσωπευτικά έργα της πορείας τού μεγάλου εκφραστή της γενιάς του ’30, Γιώργου Γουναρόπουλου, τα οποία αποκαλύπτουν το προσωπικό ύφος της καλλιτεχνικής του διαδρομής, από την εποχή της διαμονής του στο Παρίσι (1919 - 1930), έως την πολύχρονη διαμονή του στην Αθήνα, επιβεβαιώνοντας τον στοχασμό του:

«Σκοπός μου είναι η λύτρωση του ανθρώπου, μέσω της ζωγραφικής και όχι μέσω των θεμάτων. Κυκλοφορώ μέσα σε φως τριών διαστάσεων. Τη ζωγραφική μου την κλείνω μέσα σε μια διάφανη σφαίρα, για να αισθάνεται καλύτερα ο θεατής την κοσμογονική προέλευση αυτής της ζωγραφικής ουσίας».

«Η κυρία Λουριώτη», 1923

«Κατακτώντας μια μυστηριακή ατμόσφαιρα»

Στον ομότιτλο κατάλογο της έκθεσης, ο Τάκης Μαυρωτάς  σημειώνει: «Η καθοριστική διαμόρφωση της μορφοπλαστικής έκφρασης του Γουναρόπουλου, ο τρόπος σχεδιασμού και ανάλυσης της φόρμας, ο αισθητισμός και ο συμβολισμός, η εσωτερική συνθετική δομή και η ρυθμική γραμμή, η χρήση, κυρίως, μη νατουραλιστικών χρωμάτων και οι λιτές -  απλοποιημένες φόρμες αποκαλύπτουν την εσωτερική του ανάγκη  για τη διατύπωση μιας νέας ζωγραφικής άποψης.

Η ζωγραφική του χαρακτηρίζεται από το «μέτρο» της προσωπικής του πρότασης, που βρίσκεται σε άμεση σχέση με την ύπαρξη του κόσμου, του μύθου και της ιστορίας.

«Eλευθέριος Βενιζέλος», περίπου 1935. Ιδιωτική συλλογή

Ο Γουναρόπουλος έζησε ανάμεσα στους δύο Παγκόσμιους Πολέμους και γνώρισε τις τεράστιες γεωπολιτικές αλλαγές, οι οποίες ακολούθησαν, κάνοντας τον χαρακτήρα των ανθρώπων περισσότερο ριζοσπαστικό και, συνάμα, βαθύτερα ρεαλιστικό.

«Γυμνό σε θαλασσινό τοπίο», 1954. Ιδιωτική συλλογή

Επίμονα, αναζήτησε μια αδιαίρετη σχέση με την πραγματικότητα και την τέχνη, ιδιαίτερα δε με το λογοτεχνικό κίνημα του συμβολισμού, που εμφανίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα ως αντίδραση στον ρεαλισμό, κατά τον οποίο ο λογοτέχνης ή ο καλλιτέχνης ερμηνεύει διαισθητικά τον κόσμο ως σύνολο συμβόλων και αναζητεί την έκφραση ή την πρόκληση συναισθημάτων και ιδεών μέσω της χρήσεως συμβολικής γλώσσας, φαντασίας, χρωμάτων κλπ (Γ. Μπαμπινιώτης Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, εκ. Κέντρο Λεξικολογίας).

«Μονή Αγίου Όρου«Μονή Αγίου Όρους», 1925.  Ιδιωτική συλλογής», 1925.  Ιδιωτική συλλογή

Μελέτησε με προσοχή το έργο των συμβολιστών ζωγράφων Puvis de Chavannes, Alphonse Osbert, Odilon Redon και Gustave Moreau μεταξύ των άλλων, καταφέρνοντας με αμεσότητα να εκφράζει την εσωτερική του παρόρμηση, παραμένοντας ένας “κλασικιστής” στην απόδοση του ποιητικού ζωγραφικού του οράματος.

Ο Γουναρόπουλος, με το πολυεπίπεδο ζωγραφικό του έργο, της περιόδου 1912 έως 1976, για το οποίο τιμήθηκε, το 1958, με το διεθνές βραβείο Guggenheim, στερέωσε μια θεματολογία κυρίως κοσμική, κατακτώντας μια μυστηριακή ατμόσφαιρα, όπου αναδύονται συναισθήματα και συγκινήσεις, όνειρα και επιθυμίες.

«Η μητέρα μου», 1929. Ιδιωτική συλλογή

Η γραμμή του, έχεις την αίσθηση ότι κυλάει αέναα και το χρώμα του, με τη λυρική μελωδική έκφραση του φωτός, στερεώνει τη διαυγή αισθαντική του ατμόσφαιρα. Έτσι, κάθε του πίνακας εκφράζει τη σύνοψη μιας έντονης ζωγραφικής και το συνολικό του έργο, το αναλλοίωτο μορφοπλαστικό του ύφος στο πέρασμα του χρόνου».

Ο Γιώργος Γουναρόπουλος  στο Παρίσι, 13-6-1921

*Στην πρώτη φωτογραφία του άρθρου, ο Γιώργος Γουναρόπουλος στο εργαστήριό του, Ιλίσια.

Γ. Γουναρόπουλος:

Ο Γιώργος Γουναρόπουλος (G. Gounaro) γεννήθηκε στις 22 Μαρτίου του 1889 στη Σωζόπολη, μικρή παραθαλάσσια πόλη στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας στη Βουλγαρία. Tο 1900 η οικογένεια του αποφασίζει να εγκατασταθεί στην Ελλάδα. 

Το 1906 ο Γιώργος Γουναρόπουλος εγγράφεται  στη Σχολή Καλών Τεχνών και το 1912 παίρνει το δίπλωμα του από την Σχολή Καλών Τεχνών μαζί με το πρώτο βραβείο . 

Παίρνει μέρος στους Βαλκανικούς πολέμους και στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. 

Πετυχαίνει στον Αβερώφειο διαγωνισμό και παίρνει υποτροφία για να συνεχίσει τις σπουδές του στο Παρίσι, όπου σπουδάζει και εργάζεται από το 1919 έως το 1932. 

Αυτή την περίοδο παίρνει μέρος σε εκθέσεις στην Γαλλία αλλά και στην Ελλάδα όπως στο Salon National des Beaux Arts(1924)  και στου Ζαππείου (1924). Το 1925 στο Παρίσι αρχίζει να μορφοποιεί το προσωπικό του στυλ, το οποίο αργότερα θα τον καθιερώσει. 

Τον Οκτώβριο του 1925 εκθέτει στην Galerie Vavain-Raspail, μια από τις σημαντικότερες γκαλερί του Παρισιού. Το 1932 επιστρέφει στην Ελλάδα που εγκαθίσταται πλέον μόνιμα στο ιδιόκτητο ατελιέ του. 

Παντρεύεται την μουσικοσυνθέτρια Μαρίκα Πρωἰου και αποκτά έναν γιο, τον μετέπειτα αρχιτέκτονα Ηλία Γουναρόπουλο. 

Το 1934 μετέχει για πρώτη φορά στην Βiennale της Βενετίας, ενώ το 1934 εικονογραφεί το βιβλίο «Αλληλουχίες» ποιητή Α. Εμπειρίκου. Το 1937 ανατίθεται στον Γιώργο Γουναρόπουλο από τον Δήμο Αθηναίων η τοιχογράφηση της αίθουσας Δημοτικού Συμβουλίου του Δημαρχείου της Αθήνας. 

Το 1948 πηγαίνει στην Ν. Υόρκη των Η.Π.Α. και εκθέτει στην γκαλερί «Hugo» του Α. Ιόλα. Το 1957 ο Γ. Μουρέλος καθηγητής της φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης με πρωτοβουλία του Ο. Merlier γράφει την μελέτη για το έργο του Γουναρόπουλου. 

Μετά την πτώση της δικτατορίας και την αποκατάσταση της Δημοκρατίας οργανώνεται από την Εθνική Πινακοθήκη της Αθήνας η μεγάλη αναδρομική έκθεση του Γουναρόπουλου. Στα 1977 ο Γουναρόπουλος θα φύγει από την ζωή έχοντας συμπληρώσει ογδόντα οκτώ χρόνια ζωής .

Διάρκεια έκθεσης:
9 Μαρτίου – 13 Μαΐου 2016
Χώρος:
Ίδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη
(Βασιλίσσης Σοφίας 9 & Μέρλιν 1, 106 71 Αθήνα)
Ώρες λειτουργίας Ιδρύματος Β. & Μ. Θεοχαράκη:
Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή: 10:00-18:00
Εγκαίνια:
Τετάρτη 9 Μαρτίου Ώρα: 20.00
Τηλέφωνο:
210-3611206