Η ταινία αφηγείται την πολύμηνη σύγκρουση των ανθρακωρύχων του Λαυρίου το 1961
Δεν πρόκειται για έργο τέχνης σίγουρα, ωστόσο πάνω της είναι χαραγμένο το στίγμα της αναγνωρίσιμης αυθεντικότητας ενός φιλμ της εργατικής τάξης, όταν αυτή σηκώνεται όρθια και μιλά για τον εαυτό της χωρίς μεσάζοντες και πάτρονες.
Η «Ουτοπία 1961» αφηγείται την πολύμηνη σύγκρουση των ανθρακωρύχων του Λαυρίου το 1961 με τη «Γαλλική Εταιρεία» για ανθρώπινες συνθήκες δουλειάς, για δουλειά με δικαιώματα. Καθόλου εύκολο το εγχείρημα.
Πολλοί άνθρωποι, μη επαγγελματίες, που χρήζουν καθοδήγησης και διδασκαλίας, προγραμματισμός και πειθαρχία και, κυρίως, δουλειά, πολλή δουλειά. Κι αυτά ξεπροβάλλουν καθαρά ανάμεσα από τις εικόνες.
Οι άξονες της αφήγησης είναι τρεις. Ο πρώτος αποτυπώνει γραμμικά την εξέλιξη των απεργιακών κινητοποιήσεων και έχει ως υποκείμενο τους ανθρακωρύχους στους εργασιακούς τους χώρους.
Ο δεύτερος καταγράφει τη στάση των κατοίκων της πόλης του Λαυρίου, την αμέριστη αλληλεγγύη της πλειοψηφίας προς τους απεργούς, αλλά και το φαρισαϊσμό των κυριών της εκκλησίας και του σχολείου.
Ο τελευταίος άξονας έχει να κάνει με την αντίδραση της εταιρείας και την ολόπλευρη υποστήριξη του αστικού κράτους προς αυτήν.
Σκωπτικά και ειρωνικά αντιμετωπίζεται αρχικά η τοπική εξουσία, ο γραφικός ενωμοτάρχης και οι δυο χωροφύλακες, μόνιμή του συνοδεία, φιγούρες που λες και βγήκαν από το θέατρο σκιών. Όσο βέβαια η σύγκρουση κλιμακώνεται και σοβαρεύει κι όσο αποκαλύπτονται οι πιο βαθιές και κρυφές πτυχές της εξουσίας, το χιούμορ αρχίζει να γίνεται όλο και πιο ασθενικό μέχρι που σβήνει...
Για την ταινία του Φιλιούση δεν έχουμε να πούμε παρά μόνο θετικά. Υπάρχουν φυσικά και οι αδυναμίες, που εντοπίζονται στο ρυθμό της ταινίας, στην επανάληψη των πλάνων με τα συνθήματα ή ακόμα στη μηχανιστική εκφορά ενός δύσκαμπτου «συνδικαλιστικού» λόγου - ορθότατου στο περιεχόμενό του, αλλά που δεν «ρέει»!
Αλλά τα καλά στοιχεία ήταν πολλά και κυρίως αυθεντικά! Τα βραδινά πλάνα έκαναν εντύπωση, όπως και η επιλογή των πολύχρωμων φυσικών ντεκόρ, των κοστουμιών και της χρωματικής γκάμας, στοιχεία που λειτούργησαν άψογα σκιαγραφώντας μια «καθαρή και μοσχομυριστή» αισθητική της εργατικής τάξης.
Το πολύ σπουδαίο είναι η πρωτοβουλία και η συμμετοχή σε αυτό το πρότζεκτ του Εργατικού Κέντρου Λαυρίου και της ερασιτεχνικής θεατρικής ομάδας του Λαυρίου «Εξόρυξη», που έδωσε κάποιες καλές ερμηνείες.
Να σημειώσουμε ότι η μουσική είναι του Άρη Βλάχου και το τραγούδι των τίτλων ερμηνεύει η Αναστασία Εδεν.
Η ταινία «Ουτοπία 1961» (2016), σε σενάριο και σκηνοθεσία Κώστα Φιλιούση, έρχεται σαν ευχάριστη έκπληξη και φέρνει μαζί της ένα φρέσκο αεράκι.
Δεν πρόκειται για έργο τέχνης σίγουρα, ωστόσο πάνω της είναι χαραγμένο το στίγμα της αναγνωρίσιμης αυθεντικότητας ενός φιλμ της εργατικής τάξης, όταν αυτή σηκώνεται όρθια και μιλά για τον εαυτό της χωρίς μεσάζοντες και πάτρονες.
Η «Ουτοπία 1961» αφηγείται την πολύμηνη σύγκρουση των ανθρακωρύχων του Λαυρίου το 1961 με τη «Γαλλική Εταιρεία» για ανθρώπινες συνθήκες δουλειάς, για δουλειά με δικαιώματα. Καθόλου εύκολο το εγχείρημα.
Πολλοί άνθρωποι, μη επαγγελματίες, που χρήζουν καθοδήγησης και διδασκαλίας, προγραμματισμός και πειθαρχία και, κυρίως, δουλειά, πολλή δουλειά. Κι αυτά ξεπροβάλλουν καθαρά ανάμεσα από τις εικόνες.
Οι άξονες της αφήγησης είναι τρεις. Ο πρώτος αποτυπώνει γραμμικά την εξέλιξη των απεργιακών κινητοποιήσεων και έχει ως υποκείμενο τους ανθρακωρύχους στους εργασιακούς τους χώρους.
Ο δεύτερος καταγράφει τη στάση των κατοίκων της πόλης του Λαυρίου, την αμέριστη αλληλεγγύη της πλειοψηφίας προς τους απεργούς, αλλά και το φαρισαϊσμό των κυριών της εκκλησίας και του σχολείου.
Ο τελευταίος άξονας έχει να κάνει με την αντίδραση της εταιρείας και την ολόπλευρη υποστήριξη του αστικού κράτους προς αυτήν.
Σκωπτικά και ειρωνικά αντιμετωπίζεται αρχικά η τοπική εξουσία, ο γραφικός ενωμοτάρχης και οι δυο χωροφύλακες, μόνιμή του συνοδεία, φιγούρες που λες και βγήκαν από το θέατρο σκιών. Όσο βέβαια η σύγκρουση κλιμακώνεται και σοβαρεύει κι όσο αποκαλύπτονται οι πιο βαθιές και κρυφές πτυχές της εξουσίας, το χιούμορ αρχίζει να γίνεται όλο και πιο ασθενικό μέχρι που σβήνει...
Για την ταινία του Φιλιούση δεν έχουμε να πούμε παρά μόνο θετικά. Υπάρχουν φυσικά και οι αδυναμίες, που εντοπίζονται στο ρυθμό της ταινίας, στην επανάληψη των πλάνων με τα συνθήματα ή ακόμα στη μηχανιστική εκφορά ενός δύσκαμπτου «συνδικαλιστικού» λόγου - ορθότατου στο περιεχόμενό του, αλλά που δεν «ρέει»!
Αλλά τα καλά στοιχεία ήταν πολλά και κυρίως αυθεντικά! Τα βραδινά πλάνα έκαναν εντύπωση, όπως και η επιλογή των πολύχρωμων φυσικών ντεκόρ, των κοστουμιών και της χρωματικής γκάμας, στοιχεία που λειτούργησαν άψογα σκιαγραφώντας μια «καθαρή και μοσχομυριστή» αισθητική της εργατικής τάξης.
Το πολύ σπουδαίο είναι η πρωτοβουλία και η συμμετοχή σε αυτό το πρότζεκτ του Εργατικού Κέντρου Λαυρίου και της ερασιτεχνικής θεατρικής ομάδας του Λαυρίου «Εξόρυξη», που έδωσε κάποιες καλές ερμηνείες.
Να σημειώσουμε ότι η μουσική είναι του Άρη Βλάχου και το τραγούδι των τίτλων ερμηνεύει η Αναστασία Εδεν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου